Buổi sáng thật trong lành khi cơn mưa đêm vừa dứt. Tôi ngồi dưới tàn cây trứng cá, tán lá tỏa rộng và tròn khẽ động đậy giữa cơn gió hè. Những trái chín mọng lẫn trong đám lá như những hạt ngọc trai đỏ treo lơ lửng. Trên nền ánh nắng xuyên qua kẻ lá rải lên mặt sân nắm tiền vàng lấp lánh, từng cành lá đan xen thành một chiếc đuôi công khổng lồ đang xòe ra múa lượn. Ngước nhìn mảng trời xanh lơ rợp bóng, bất giác tôi nhớ về những ngày thơ ấu đã đi qua...
Ở góc sân, bên cạnh ngôi mộ của Lucky, tôi gom đám lá úa vào một góc, chú chó nhỏ một thời bầu bạn, giờ đây thân thể nó chắc đã tan loãng vào lòng đất nâu. Mẹ bảo: Lucky đã hóa thành cây để được sống bên cạnh chúng tôi. Bà nói trong khi đang quét đám lá rụng đầy chung quanh, mắt dán vào khoảng vô tận mà tôi không thể biết đó là nơi nào. Tuổi xuân của mẹ trôi miệt mài trong lo toan. Những sợi tóc đã ngã màu, phơ phất quanh tuổi thơ anh em chúng tôi, bện thành từng ngày lớn khôn, từng ngày đùa vui không mệt mỏi; Và những giấc mơ điên rồ đáng yêu mà chúng tôi vẫn thường vẩn vơ mỗi khi nằm vắt trên cành, nhìn ô trời xanh được viền quanh bằng những chiếc lá. Tin vào điều mẹ nói nên anh em tôi luôn siêng năng chăm sóc cây. Từ thân gầy tong teo, nó đã vươn cao như một chàng trai lực lưỡng. Chúng tôi chạy nhảy chơi đùa quanh nó, hái những trái căng tròn hút lấy vị ngọt thanh rồi bay bổng trong làn gió hiu hiu trưa hè. Thậm chí, mỗi khi bị ăn đòn, tôi còn khóc kể với nó như người bạn thân thiết.
Tôi nhớ như in khi lên bảy tuổi, mùa Trung thu trở về rất vội. Chiếc lồng đèn hoa sen ba tôi dắt mua ở phố Tàu. Dãy phố mà trong ký ức của tôi, nó rực rỡ hơn bao giờ hết, treo đầy những chiếc lồng đèn đủ mọi kích thước, hình dáng. Chúng cứ lập lòe múa lượn. Cái nào cũng hấp dẫn và quyến rũ trong sự khao khát không có điểm dừng của trẻ con. Tôi đòi ba mua bằng được chiếc lồng đèn thật to mà sau đó nó đã phát cháy vì một cái xô lấn của anh trai tôi nghịch ngợm. Mùa Trung thu đó đã đến và đi dưới tàn cây này, giữa huyền hoặc ánh trăng vàng Tháng Tám và giữa tiếng khóc rưng rức không thành tiếng của tôi.
Mùa Trung thu đi đem theo chiếc lồng đèn hình hoa sen, cháy âm âm giữa không gian nhạt nhòa và nỗi tiếc nuối ngẩn ngơ trong mắt một cậu bé. Nó để lại ngàn cánh sen rực lửa như những chiếc lá vàng phát sáng đang lã tã bay trong gió, bay ngang ngôi mộ của lucky, bay qua khoảng sân. Dường như mọi cảnh vật bị khuất lấp bởi một màu vàng úa nhưng vẫn lẫn khuất đâu đó một đôi mắt, một đôi mắt đang mở thật to.
Cuối mùa thu, mùa nhuốm đầy bệnh tật. Tôi nằm thiêm thiếp trên giường nhìn qua ô cửa sổ màu rêu. Ngôi nhà này tôi không biết có từ khi nào? Ba tôi đã mua lại của một thương nhân vì ông này chuyển đi nơi khác sinh sống. Mẹ tôi nói một năm sau đó, tôi đã cất tiếng khóc đầu tiên nơi đây, bước những bước chập chững trong căn phòng này, vịn vào chấn song của chiếc cửa sổ này và nhìn vào khoảng sân này. Thế đấy! khung cảnh cứ lập đi lập lại mỗi ngày mỗi giờ trong cuộc đời bạn đến nỗi bạn không thể nhận ra. Chúng hiện diện trong từng mạch máu và quen thuộc đến nỗi khiến bạn trở thành kẻ không có đôi mắt, không còn đôi mắt để nhìn thấy chúng.
Mẹ tôi thức đã ba đêm rồi, mắt bà đầy lo lắng mỗi khi anh em chúng tôi bị bệnh. Bà ngồi cả đêm liên tục lau mồ hôi, chườm nước ấm và lâm râm niệm Phật trên chiếc ghế gỗ đã sờn cũ vì thời gian. Tôi như kẻ mộng du bay lơ lững, có lúc lơ láo nhìn căn phòng, có khi nhìn vào chiếc bóng của bà trầm ngâm trên vách. Buổi sáng, nắng ùa vào phòng đem theo tiếng liu riu lít rít của đám sẻ nâu nhảy nhót trong tàn cây sau mùa rụng lá, lộ vài cành trơ xương. Lũ sâu bọ cũng thừa lúc sinh sôi, có khi rơi xuống khoảng sân, bò quanh đám lá rụng đã khô sẫm từ lâu. Chúng cứ ẩn nấp nơi khó nhìn thấy và khi chúng ta bận rộn không để ý sẽ thừa dịp bùng lên và phát tán những hệ lụy. Tôi khẽ giật mình khi mẹ đặt bàn tay thô ấm lên trán:
- Đêm qua con ngủ có ngon không?
Tôi khẽ gật đầu và mĩm cười, nhưng ý nghĩ cứ thả trôi đâu đó như khi ngồi dưới gốc cây hay trên một nhánh cành nào suy nghĩ viễn vông về một ngày xa lắc mà tôi chưa từng bước tới.
Có người đến dạm hỏi chị hai tôi vào một ngày đông rã rích. Chị mặc chiếc áo dài màu xác pháo, kết nơ hoa trên đầu. Trông chị thật tươi tắn, nói cười để khoả lấp sự lo lắng, vì chốc chốc lại liếc nhìn đồng hồ rồi nhìn ra xa phía cổng. Niềm vui len lỏi trong ngôi nhà và khu vườn. Ngay cả cây trứng cá vừa thoát khỏi cảnh xác xơ cũng cười cợt ngã nghiêng trong gió và hân hoan như đang bì bõm tắm mưa. Khoảng sân được căng một cái dù lớn. Những dây hoa giấy viền trang trí dọc theo lối đi. Không gian lao xao tiếng nói cười. Mẹ tôi ngồi nghiêm trang nơi phòng khách, gương mặt không giấu được vẻ rạng rỡ. Bà đang nhìn bình hoa hồng được cắm một cách chăm chút như gọt tỉa từng nhánh, lâu lâu lại huơ tay sửa lại một cành mà bà chưa vừa ý. Tôi len lỏi giữa từng người đến ngồi dưới gốc cây. Ánh sáng hắt lên đám cỏ dại mọc quanh ngôi mộ lucky, đang rập rờn như chiếc đuôi của người bạn nhỏ vẩy mừng mỗi khi tôi trở về nhà. Cơn mưa vừa dứt để lại một niềm vui ẩm ướt thơm thơm mùi cỏ.
Từ ngày dạm hỏi anh thường đến nhà tôi, cao lớn và phong trần, gương mặt luôn rạng rỡ nói cười, có khi còn mang cho tôi một cặp cá cảnh hay vài món đồ chơi. Tôi mĩm cười với anh và lặng lẽ biết ơn chị hai, người đứng sau mẹ lúc nào cũng thương tôi vô điều kiện. Có khi tôi còn ước rằng: phải chi mình có được mười người chị như vậy thì hạnh phúc biết mấy!
Một tối vằng vặc sao lùa gió qua sân, cánh cổng rào kẻo kẹt buồn thảm. Từ lâu rồi mẹ tôi thôi không nuôi chó nữa nên mỗi khi khách đến cũng ít ồn ào, chỉ có tiếng rền rỉ sét của mấy cái bản lề và loáng thoáng tiếng cười chào. Chị lặng lẽ kéo cánh cổng tưởng không thể cũ kỹ thêm nữa. Sự im lặng đã gậm nhấm chị suốt mấy tuần qua. Tiếng thở dài của chị dường như cũng lây lan vào tiếng thở của mẹ, nghe như một bài hát buồn thảm đập nhịp trong điệp khúc chờ đợi giữa âm vực không thể vượt qua.
Tôi ngồi trên cành đã mòn vẹt lớp vỏ, nhìn mấy ngôi sao bất động qua khoảng trống lung lay của khóm lá. Tiếng vo ve của đám côn trùng tạo nên một khoảng không hun hút như âm thanh của một hình hài đang rơi vào hố sâu vô tận.
Chị không nói một lời, giơ tay tháo sợi dây chuyền đang đeo trên cổ. Anh thản nhiên bỏ vào túi, miệng lí nhí một điều vòng vo gì đấy rồi vội vã lên xe rồ ga như kẻ tội đồ cố trốn chạy khỏi nơi mà sự thật sẽ chiếu rọi vào hắn. Tiếng xe mất hút để lại một tượng gỗ đứng phơi giữa đêm vằng vặc. Tôi lặng im đến bên chị nắm bàn tay đẹp đang rũ rượi giữa mùa thiếu nữ, buông xuôi trong sự tan vỡ cuộc tình đầu tiên. Anh đã đi theo một người con gái khác.
Mưa xối xuống khu vườn màu xanh nõn của những búp chồi tơ vừa nhú lên sau ngày Đông ủ rũ. Buổi chiều chậm, hắt chút nắng nhạt thếch đầy vẻ yếu đuối sau cơn mưa dầm hôm trước. Ánh sáng ngủ gật trên vòm cây thưa thớt, rơi xuống lớp lá vàng sự biếng lười của giấc ngủ muộn chút xào xạc giật mình. Chị lom khom quét đám lá rụng, vun thành từng đống, vun vén kỹ lưỡng như nâng niu gói hành trang. Tiếng chổi chà khô khốc với tiếng lạo xạo của lá chất lên thứ âm thanh giòn giòn khô gẫy của buổi chiều nát vụn. Tôi loay hoay nhóm lửa, từng cột khói bay lên tản mác khắp vườn. Ngày lê thê giãn nở vô tận, dường như có một sự thanh thản đến cay nghiệt lảng vảng trên từng sợi khói mù bay khắp không gian.
Từ ngày chị theo mấy người bạn học nghề may vá ở tận Sài gòn, trốn chạy khỏi nơi sinh ra, tôi cũng thôi không còn đốt lá. Chúng rụng thành một lớp dày mục ruỗng mùn đen. Cỏ dại không ngừng mọc lên và lấp vùi từng mảng từng mảng xám ngoét, cố xanh lên rì rào như màu xanh bất tận mà chúng từng xanh trong ký ức non tơ. Tôi đi theo lối mòn dọc khu vườn, trong đầu chất chứa những hình ảnh nhảy múa. Đôi dép lê bám đầy mùn đất. Chúng từng là những chiếc lá hay đám cỏ đã bị thời gian xâm chiếm và tiêu hoá trong chiếc dạ dày trống hoác, tham lam. Có khi chúng còn chập chờn trong giấc ngủ mơ, ánh lên màu xanh ve chai, hàng nghìn mảnh xanh ve chai, cứa vào nhau, cứa vào ký ức chồng chất, vào những hình ảnh rách nát tả tơi. Và chị tôi cuồng điên khâu vá như khâu vá một thời thiếu nữ vội vàng vừa thoáng vụt qua.
Gió vẽ lên khuôn mặt nhiều đường nét xa lạ, ngày tháng đến rồi đi làm cho những ý nghĩ hỗn độn và rời rạc. Chúng như một dung dịch đọng lại từng mảng trong trí nhớ. Tôi lớn lên từng ngày từng ngày bằng thứ chất trong suốt rã rời đó. Mẹ tôi bận rộn với công việc bán buôn ngoài chợ nên ngôi nhà càng thêm vắng vẻ, chất thêm sự hoang tàn lên khu vườn. Tôi ngồi dưới bóng cây. Những bóng mát luôn tạo sự bình yên kỳ lạ nhưng trong khu vườn giờ đây chúng trở nên cô độc lạ thường. Mùa noel năm nay, tôi kết rơm rạ, giấy bồi dựng hang đá và treo những sợi dây kim tuyến lên cành cây mà không có bàn tay khéo léo của chị. Trong tiếng chuông nhà thờ rền rĩ, dải kim tuyến óng ánh giữa ánh sáng của chiếc đèn néon trắng lạnh treo trước hiên nhà, tôi đốt một ngọn nến và lặng lẽ ngồi dưới gốc cây. Mấy hôm trước, ba tôi đem về bộ ghế đá mài nâu đỏ, đặt sát tường rào, nơi mà sau này ông cùng tôi hay ngồi uống trà mỗi khi tôi trở về sau quãng dài vô thành phố học.
Từng thời gian trôi, xếp ký ức thành những nếp gấp có khi thật ngăn nắp với nhiều rộn rã buồn vui khóc được. Có khi chúng hỗn độn như một gam màu rực lửa, đốt cháy tất cả ý nghĩ và lấy đi mọi năng lượng đem đổ vào một không gian khác, để lại chung quanh đầy vệt màu loang lỗ. Khu vườn, ngôi nhà, cây trứng cá... Tất cả đứng đó chứng kiến những khoảnh khắc vui buồn đi qua, những người thân vơi dần trong không gian ấy với cái nhìn vô vọng. Hình ảnh đã gãy đổ từ lâu còn đọng chút dư vị trên từng giác quan nhàu nát. Hy vọng xói mòn theo thời gian, những giấc mơ vá víu. Cảnh vật, con người, không gian... mất hút vào trong vùng ký ức xa lắc. Chúng có thể đẹp, có thể mĩm cười tiếc nuối nhưng cũng có khi cắt vào tâm thức một vết cắt không bao giờ lành lặn và đôi khi chúng hiện lên gậm nhấm giấc mơ của bạn. Giấc mơ mãi mãi như là một giấc mơ khi chúng không ở lại mà thoáng vụt qua, không khi nào chịu quay về.
